ساخت انواع شمع های ساده
وسایل لازم:
- پارافین
- رنگ مخصوص شمع
- فتیله
- قالب در اشکال مختلف( قالب های یک تکه یا دو تکه)
مراحل انجام کار:
1- ابتدا قالب را فتیله گذاری کنید.
2- پارافین مذاب را به رنگ دلخواه درآورید و درون قالب بریزید و بگذارید کاملاً سرد شود.( در قالب های یک تکه، فتیله گذاری در پایان کار انجام می شود.)
3- شمع را از قالب جدا کنید.
ساخت شمعهای قالبی
بیشتر افرادی که به شمعسازی علاقه دارند از قالبهای آماده و مختلف برای ساخت شمعهای خود استفاده میکنند.
? قالبهای شمعسازی
در شکل و اندازههای گوناگون از شکلهای هندسی ساده تا شکلهای میوه و گلها در بازار موجود میباشد. قالبهای شمعسازی ارزان میباشند و از آنها میتوانید به مدت طولانی هر چقدر که بخواهید استفاده نمائید جنس آنها از فلز، پلاستیک، لاستیک یا اکرولیک میباشد. ظروف شیشهای هم برای قالب مناسب میباشند اما از نظر قیمت گران میباشد چون برای بیرون آوردن شمع آن را باید بشکنید. بعضی از وسایل خانه از قبیل کارتنها و ظروف دیگر همچنین آنهائی را که میتوانید بکشید یا بتراشید و یا بشکنید میتوانید برای قالب مورد استفاده قرار دهید.
برای مثال: لوازمی از قبیل شیشههای مربا و کمپوت قوطی شیر و آب میوه، ظروف گالوانیزه، فنجانهای کاغذی و ظرف ماست و خامه برای قالب مناسب میباشند و شما مجبور نیستید که حتماً برای ساخت شمع قالب را خریداری نمائید.
? بتونه قالب
از چسبهای قالب استفاده مجدد، چسبناک، مانند مواردیکه برای ضد آب کردن قالبهای آکرولیک بهکار میرود ساخته میشود. آنها روی نوار فتیله در ته ظرف محکم فشار داده میشوند و اغلب میتوانید برای محکمکردن فتیله در قالب از آن استفاده نمائید.
دقت کنید که خردههای بتونه را از روی فتیله بردارید حتی ذرههای خیلی ریز را چون باعث میشود که فتیله خوب نسوزد.
توجه داشته باشید که برای بتونه کردن قالب از مقدار زیادی بتونه استفاده نمائید تا قالب بهطور کامل ضد آب شود.
ساخت شمعهای قالبی
بیشتر افرادی که به شمعسازی علاقه دارند از قالبهای آماده و مختلف برای ساخت شمعهای خود استفاده میکنند.
? قالبهای شمعسازی
در شکل و اندازههای گوناگون از شکلهای هندسی ساده تا شکلهای میوه و گلها در بازار موجود میباشد. قالبهای شمعسازی ارزان میباشند و از آنها میتوانید به مدت طولانی هر چقدر که بخواهید استفاده نمائید جنس آنها از فلز، پلاستیک، لاستیک یا اکرولیک میباشد. ظروف شیشهای هم برای قالب مناسب میباشند اما از نظر قیمت گران میباشد چون برای بیرون آوردن شمع آن را باید بشکنید. بعضی از وسایل خانه از قبیل کارتنها و ظروف دیگر همچنین آنهائی را که میتوانید بکشید یا بتراشید و یا بشکنید میتوانید برای قالب مورد استفاده قرار دهید.
برای مثال: لوازمی از قبیل شیشههای مربا و کمپوت قوطی شیر و آب میوه، ظروف گالوانیزه، فنجانهای کاغذی و ظرف ماست و خامه برای قالب مناسب میباشند و شما مجبور نیستید که حتماً برای ساخت شمع قالب را خریداری نمائید.
? بتونه قالب
از چسبهای قالب استفاده مجدد، چسبناک، مانند مواردیکه برای ضد آب کردن قالبهای آکرولیک بهکار میرود ساخته میشود. آنها روی نوار فتیله در ته ظرف محکم فشار داده میشوند و اغلب میتوانید برای محکمکردن فتیله در قالب از آن استفاده نمائید.
دقت کنید که خردههای بتونه را از روی فتیله بردارید حتی ذرههای خیلی ریز را چون باعث میشود که فتیله خوب نسوزد.
توجه داشته باشید که برای بتونه کردن قالب از مقدار زیادی بتونه استفاده نمائید تا قالب بهطور کامل ضد آب شود.
قالبهای شمع سازی
قالب حیوانات
? مربع و مکعبها
? تخممرغها
? ماهی
? گلها
? میوهها
? ماه و ستاره
? ستونهای استوانهای تو خالی
? هرمها
? سبزیجات
? درجه حرارت مناسب ذوب موم برای قالبها با الیاف مختلف
(درجه حرارت بر حسب فارنهایت میباشد)
? قالب اکرولیک = 180 تا 210 درجه
? قالب پلاستیک = 160 درجه
? قالب گلی = 180 تا 210 درجه
? شمعهائی که غوطهور میکنید = 155 تا 160 درجه
? قالب شیشهای = 170 تا 200 درجه
? قالب فلزی = 180 تا 210 درجه
? قالب گچی = 160 تا 180 درجه
? قالب لاستیکی = 160 تا 180 درجه
? شمعهای شنی (بدون شن) = 155 تا 160 درجه
? شمعهای شنی (با شن) = 270 تا 280 درجه
? قالبهای پارهشدنی = 160 درجه
نکات مهم در شمع سازی
1- قبل از شروع، روی سطح کار را با روزنامه بپوشانید تا اطرافتان کثیف نشود.
2- تمام وسایل لازم را از قبل تهیه کرده و کنار دست خود قرار دهید.
3- برای تمیز کردن ظرف پارافین، نیاز به شستن آن ندارید، بلکه می توانید بلافاصله بعد از استفاده، آن را با یک دستمال و یا پنبه پاک کنید.
4- قبل از این که پارافین داخل قالب کاملاً سرد شود یک گودی اطراف فتیله به وجود می آید. این گودی را دوباره با پارافین مذاب پرکنید و بگذارید سرد شود.
5- دقت داشته باشید که هنگام ذوب کردن پارافین، آب به داخل ظرف نفوذ نکند.
6- قالب باید کاملاً سالم، خشک و بدون خراش باشد.
7- در قالب های یک تکه، سرقالب باید کوچکتر از ته آن باشد تا شمع به راحتی از آن خارج شود.
8- چنان چه قالب شما به شکلی است که به راحتی روی زمین قرار نمی گیرد( مثل قالب های مخروطی، ستاره ای و...)، قبل از ریختن پارافین، آن را روی یک تکه اسفنج یا یک ظرف پر از شن قرار دهید تا به صورت عمودی و ثابت بماند.
9- برای سرد کردن پارافین، هیچ گاه آن را در فریزر قرار ندهید، چون شمع شما پس از سرد شدن ترک می خورد ولی می توانید در طبقات پایین یخچال قرار دهید.
10- چنان چه شمع به راحتی از قالب جدا نشد، آن را مدت بیشتری در یخچال قرار دهید.
11- برای این که کف شمع صاف و یکدست شود، آن را ته یک ظرف داغ بکشید تا کاملاً صاف شود.
12- در تهیه شمع های مایع، چنان چه به پارافین مایع دسترسی نداشتید می توانید از روغن مایع استفاده کنید.
13- دمای پارافین در قالب های مختلف متفاوت است. در قالب طلقی و شیشه ای، دمای پارافین باید به حدی باشد که قالب حالت اصلی خود را از دست ندهد؛ یعنی پارافین باید مقداری از گرمای خود را از دست داده باشد.
ـ لکه گیری:
پاک کردن لکه ی شمع از روی کاغذ دیواری
بعضی از انواع کاغذ دیواری ها غیرقابل شستشو هستند. اگر قطره شمع بر روی کاغذ دیواری چکید، به وسیله یک کارد قسمت های شمع را از دیوار جدا کرده و سپس با یک مداد پاک کن ، جای لکه را تمیز کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی وسایل چوبی
در این حالت، لکه شمع را نباید با وسایل نوک تیز پاک کرد ؛ چون لوازم چوبی را خراش می دهد. کافی است قسمت لک شده را با آب گرم بشویید و بلافاصله با یک تکه پنبه پاک کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی تابلو نقاشی
ابتدا با نوک کارد، شمع را از روی تابلو بردارید و سپس به وسیله کف صابون و اسفنج، به آرامی روی مدل لکه بکشید؛ بعد با آب ولرم آبکشی کنید. سپس با یک تکه پارچه نخی به آرامی روی محل شسته شده را خشک کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی موزائیک
ابتدا کمی سرکه گرم را روی لکه بریزید. سپس با کف صابون ولرم آن را بشویید و آب بکشید و بلافاصله با یک تکه پارچه خشک کنید.
پاک کردن لکه شمع از روی پارچه
برای برطرف کردن لکه شمع از پارچه، در دو طرف یک پارچه کاغذ خشک کن قرار داده و روی آن اتوی داغ بگذارید. شمع از پارچه جدا شده و جذب کاغذ خشک کن می شود.
پاک کردن لکه شمع از روی فرش
روی قسمتی از فرش که شمع ریخته، یک تکه روزنامه یا کاغذ خشک کن قرار دهید و اتوی گرم روی آن بگذارید تا لکه جذب کاغذ شود. این عمل را چند بار تکرار کنید تا لکه به کلی از بین برود. البته این کار را خیلی با دقت انجام دهید تا فرش نسوزد. در آخر، اگر باز هم جای لکه باقی ماند، آن را با الکل تمیز کنید.
طریقه فتیله گذاری در قالب های دو تکه
1- ابتدا قالب را از هم جدا کرده، یک سرفتیله را به قلاب گره بزنید و در ته قالب قرار دهید. سر دیگر فتیله را با چسب کاغذی محکم به سر قالب بچسبانید.
2- نیمه دیگر قالب را روی آن قرار دهید و دور درزها را کاملاً چسب کاغذی بچسبانید.
3- پارافین مذاب را در قالب بریزید.
4- اگر احتمالاً پارافین از درزهای قالب بیرون زد، قالب را فوراً در آب سرد قرار دهید به طوری که آب وارد پارافین نشود.
طریقهی فتیله گذاری در قالب های یک تکه
1- یک سر فتیله را به قلاب گره بزنید و سر دیگر فتیله را از سوراخ ته قالب عبور دهید و با چسب کاغذی در جای خود ثابت کنید.
2- پارافین مذاب را داخل قالب بریزید.
طریقه فتیله گذاری در قالب های بدون سوراخ
1- یک سر فتیله را به یک جسم نسبتاً سنگین مثل مهره گره بزنید.
2- سر دیگر فتیله را به قلاب متصل کنید.
3- فتیله را وسط قالب قرار دهید.
4- پارافین مذاب را داخل قالب بریزید.
طریقه فتیله گذاری در شمع های مایع
1- به اندازه 4 سانت ، فتیله را از سوراخی که در وسط طلق ایجاد کرده اید عبور دهید.
2- طلق را روی پارافین مایع قرار دهید.
طریقه فتیله گذاری در شمع کوچک و کم عمق
1- یک قلاب یا میله باریکی را داغ کرده و در مرکز شمع فرو کنید.
2- فتیله را به طول 3 یا 4 سانتیمتر بریده در سوراخ ایجاد شده قرار دهید.
فتیله برای شمع سازی
فتیلهها
انتخاب یک فتیله درست برای یک شمع درست لازم و ضروری میباشد، اگر فیتیله خیلی کوچک باشد، شعله حییل کوچک خواهد بود، و یک فیتیله کوچک ممکن است که اغلب باعث چکه کردن شمع شود. یا ممکن است که در یک حوضچه موم ذوب شده خاموش شود. فیتیله خودش در واقع نمیسوزد بلکه به واسطه فرو نشستن در موم و مرطوب شدن با موم ذوب شده شعلهور میشود. فیتیلهها باید در اندازههای 5/2 - 1 سانتیمتر طول مرتب شوند. معمولاً از قیطانهای کتانی ساخته شدهاند، و فیتیلهها در اندازههای مختلف، از 10 - 1 سانتیمتر در 1 سانتیمتر درجهبندی شدهاند و اندازهای که شما نیاز دارید بستگی به قطر شمعی که میسازید دارد. چنانکه برای یک شمع به قطر 5/2 سانتیمتر شما به یک فیتیله 5/2 سانتیمتری نیاز دارید و بههمین ترتیب در اندازههای دیگر. شما اغلب میتوانید فیتیلههای مخصوص برای ظروف که در اندازههای کوچک، متوسط و بزرگ برای 15 - 5 سانتیمتر در دسترس میباشد خریداری نمائید. فیتیلهها با مغزی فلزی برای شمعهای مخصوصی که مدت طولانی میسوزند طرحریزی شدهاند و باید برای شمعهائی که در ظروف ساخته میشوند استفاده شوند. همانند، شمعهای شناور به فیتیلههای مخصوص شناور نیاز دارید. با استثناء قرار دادن شمعهای غوطهور شده، قبل از اینکه شمع را بسازید فیتیله نیاز به آماده شدن دارد (گاهی اوقات میتوانید فیتیلهها را بهصورت آماده شده از بیرون بخرید، اما این کار آسانی است که خودتان آنها را آماده کنید) برای این کار، کمی از پارافین را بهصورت بنماری ذوب کنید. (شرح بنماری ظرف بزرگتری را پر از آب کنید و روی منبع اصلی حرارت قرار دهید و یک ظرف کوچکتر را روی ظرف اولی قرار داده و پارافین را در آن ذوب کنید این روش را روش بنماری مینامند در حقیقت با بخار آب پارافین را در آن میکنید.) و فیتیله را در آن به مدت 5 دقیقه قرار دهید و سپس فیتیله پوشیده شده با موم را از داخل ظرف بردارید و آنها را راست و عمودی در سینی فری که با یک تکه کاغذ روغنی پوشیده شده است قراردهید تا خشک شوند.
- نگهدارندههای فیتیله
اینها برای ثابت نگهداشتن فیتیله در ظروف شمعها استفاده میشوند. شما فیتیله را در نگهدارنده جای دهید و فلز را بههم فشار دهید طوری که آن صاف در ته ظرف قرار بگیرد.
1- موم پارافین
2- موم عسل
3- ورقههای موم عسل
4- موم مخصوص حکاکی و غوطهور کردن
5- اسید استیرین
6- فیتیلههای آماده شده (راست) و فیتیلههای آماده نشده (چپ)
7- عطر شمع
8- چسب موم
9- خمیر بتونه قالب
10- رنگ موم
11- نگهدارندههای فیتیله
روش ذوب کردن موم
ذوب کردن موم تقریباً از 1 و 2/1 تا 4 ساعت طول میکشد و بستگی به اندازه ظرف مورد نظر و درجه حرارت دارد.
- مواد و وسایل لازم
دو عدد ظرف یکی بزرگتر برای جوش آوردن آب و دیگری کوچک برای ذوب کردن موم که داخل ظرف اول قرار میگیرد، چکش، اجاق خوراکپزی یا هر وسیله گرم کننده دیگر، قالب، یا ظرف مورد نظر برای شمع، پیچگوشتی، دماسنج، آب
- روش کار
1. مقدار مومی را که باری (قالب، ظرف شمع) لازم دارید به این ترتیب اندازه بگیرید قالب یا ظرف مورد نظر را پر از آب کنید و آن را اندازه بگیرید. سپس ظرف را خالی کنید و خوب خشک کنید.
2. موم را به وسیله چکش و پیچگوشتی به تکههای کوچک خرد کنید.
3. تکههای موم را داخل ظرف کوچکتر که برای ذوب موم در نظر گرفتهاید قرار دهید.
4. ظرف زیری را از آب پر کنید (طوری که وقتی ظرف دوم را داخل آن قرار میدهید تا نیمه بدنه آن را از آب گیرد)
5. ظرف را روی حرارت قرار دهید. و دقت کنید که آب ظرف تمام نشود. دماسنج را داخل ظرفی که موم را در آن ذوب میکنید قرار دهید و دقت کنید که دماسنج با ته ظرف تماس نداشته باشد.
6. درجه حرارت را به حد متوسط آورید و اگر آب شروع به تند و سریع جوشیدن کرد درجه حرارت را کم کنید تا به آرامی بجوشد و آب به داخل ظرفی که موم را در آن ذوب میکنید پاشیده نشود. دقت کنید حرارت را زیاد کم نکنید چون در اینصورت دقیق نگه داشتن درجه دماسنج برای شما دشوار میباشد.
7. بعد از اینموم ذوب شد و درجه دماسنج به حد مطلوب رسید، (اگر لازم است) سفتکننده را اضافه کنید و رنگ، و عطر را هم اضافه کنید. و با اضافه کردن این عناصر ممکن است که درجه حرارت پائین آید، دقت کنید که حرارت موم را به درجه مورد نظر برگردانید.
8. شمع مورد نظر خود را درست کنید، قسمت ساخت شمعها را ببینید و روش ساخت شمعها را طبق توضیحات داده شده هر شمع بکار ببرید.
رنگ کردن موم در تهیه شمع
رنگکردن مومها خیلی شبیه به مخلوطکردن رنگ میباشد، اگر شما دارید موم را با بیشتر از یک رنگ میکنید.، رنگ را بهتدریج بسازید و این نکته بسیار مهم است که رنگ موم ذوب شده با زمانی که سفت میشود فرق دارد.
بعضی از رنگها از رنگهای دیگر به اثر نهائی نزدیکتر میباشند. و این ایده? خوبی است که مادامی که دارید موم را ذوب میکنید چند قطره از موم را روی یک کاغذ روغنی قرار دهید طوری که وقتی آن خشک شد بتوانید رنگ آنرا امتحان کنید تا رنگ دلخواه را بهدست آورید.
انواع سختکنندههای موم
کریستالهای تیرهکننده و شفافکننده مانند سختکنند?های موم عمل میکنند. هر دو نوع کریستال نقطه ذوب خیلی بالائی دارند (حدود 200 درجه فارنهایت) و ابتدا باید با دقت در یک ظرف کوچک با کمی موم روی حرارت مستقیم قبل از اینکه در ماهیتابه بزرگ بریزید آن را ذوب کنید. و برای هر 450 گرم موم 2/1 تا 1 قاشق چایخوری کریستال لازم است. هر دو نوع کریستال زمان سوخت شمع را افزایش داده و در خاتمه شمعی شفاف به دست میآید.
کریستال تیرهکننده موم را سفید، رنگ را هم خیلی روشن، و خاتمه شمع را هم براق میکند.
کریستال شفافکننده کمک به حفظ شفافیت طبیعی موم میکند، و همچنین کمک میکند که رنگ شفاف باقی بماند. کریستال شفافکننده همیشه برای ساخت شمعهای بزرگ که برای جشنها میسازید استفاده میشود.
هنر شمع سازی
یادگیری این آموزشها که همگی از سطح مبتدی و پایه آغاز میشوند، کمک میکند تا عزیزان بتوانند کاری هرچند کوچک ولی پرارزش را در منزل انجام دهند و از این طریق بتوانند به اقتصاد خانواده نیز کمک کند و باری را از دوش مرد خانواده بردارند. در ضمن چون انجام این کارهای دستی بهراحتی با ارزانترین وسائل و در منزل قابل اجرا است، بنابراین مادران عزیز میتوانند همزمان با کار، به آموزش و مراقبت از کودکان خویش بپردازند و مجبور نیستند برای کار کردن، منزل را ترک کنند و از خانه و خانواده دور بمانند.
- برای شروع کار رعایت مواد زیر لازم است
1. قبل از شروع به کار، لباس مخصوص کار به تن کنید و روی سطح کار را با روزنامه بپوشانید تا لباس و اطرافتان کثیف نشود.
2. تمام وسائل لازم را در کنار دست خود قرار دهید.
3. برای تمیزکردن ظرف پارافین، نیاز شستن آن ندارید، بلکه برای تمیز کردن آن میتوانید بلافاصله بعد از استفاده و هنگامی که ظرف هنوز گرم است، آن را با یک دستمال غیر قابل استفاده و یا پنبه پاک کنید.
4. قالبی که برای شمعسازی استفاده میکنید، باید صاف و صیقلی و بدون خراش باشد، در ضمن در قالبهای یک تکه، سرقالب باید کوچکتر از ته آن باشد تا شمع پس از سرد شدن بهراحتی از قالب جدا شود.
5. برای سرد کردن پارافین، هیچگاه آن را در فریزر قرار ندهید، چون شمع شما پس از سرد شدن ترک میخورد، ولی میتوانید آن را در جای خنک و یا در طبقهی پائین یخچال قرار دهید.
6. برای تهیهی شمعهای شناور، باید بهطور حتم از قالبهائی استفاده کنید که قسمت انتهای آن باریکتر از سرقالب باشد، در غیر اینصورت شمع روی آب شناور نمیماند و در ته ظرف فرو میرود. (قالبهای شیرینی برای تهیهی این شمع مناسبتر است)
7. خردهها و زایدهای پارافین را دور نریزید. آنها را در کیسهای برای ساختن شمعهای چهل تکه نگهداری کنید.
- طریقهی آماده کردن فتیله:
طریقهی آمادهکردن فتیله به این ترتیب است که فتیله را 5 دقیقه در پارافین ذوب شده قرار دهید. سپس آنرا از ظرف خارج کرده و بهصورت صاف روی یک کاغذ روزنامه یا یک ظرف مسطح بگذارید تا خشک شود.
- شمع شناور
مواد و وسائل لازم:
1. پارافین قالبی
2. فتیله
3. رنگ مخصوص شمع
4. قالب شیرینی
5. اسید استارین
6. ظرف مخصوص ذوب کردن پارافین
7. قلاب یا میلهی فلزی
طرز تهیه:
ظرف مخصوص ذوب کردن:
- برای ذوب کردن پارافین میتوانید از 2 قابلمه که یکی کوچکتر از دیگری باشد، استفاده کنید. به این ترتیب که در قابلمهی بزرگتر مقداری آب بریزید، سپس ظرف کوچکتر را که بهتر است از نوع دستهدار باشد (ماند ظرف شیرجوش)، داخل آن بگذارید، تکهای از پارافین را داخل آن بریزید و قابلمهی بزرگتر را روی حرارت قرار دهید، سپس صبر کنید تا پارافین ذوب شود.
در ضمن خوب دقت کنید که آب داخل ظرف پارافین نریزد.
- پس از ذوب شدن پارافین، مقداری رنگ مخصوص شمع به آن بیفزائید تا خوب در آن حل شود.
- اسید استارین را به آن بیفزائید. استفاده از اسید استارین باعث میشود که شمع، هنگام سوختن دیرتر آب شود و باعث استقامت شمع میشود. در ضمن باعث میشود که شمع پس از سرد شدن، کمی کوچکتر شده و بهراحتی از قالب جدا شود. در ضمن حلال خوبی برای رنگ است و باعث شفاف شدن آن نیز میگردد.
برای هر یک کیلو پارافین، 350 گرم استارین لازم است.
- تعداد 3 یا 4 عدد قالب را در ظرفی مانند بشقاب یا سینی بگذارید تا جابهجائی آن راحتتر انجام بگیرد.
- پارافین را بهآرامی داخل قالبها بریزید و آن را در یخچال قرار دهید. بگذارید تا سرد شود.
- قبل از اینکه پارافین داخل قالب بهطور کامل سرد شود، یک گودی در مرکز شمع بهوجود میآید، این گودی را دوباره با پارافین مذاب پر کنید و بگذارید تا سرد شود.
- چنانچه شمع پس از سرد شدن بهراحتی از قالب جدا نشد، آنرا بهمدت بیشتری در یخچال بگذاریدو
- شمع را از قالب جدا کنید و یک قلاب یا میلهی نازک را روی حرارت، داغ کرده و بهآرامی در مرکز شمع فرو ببرید.
- فتیله را کمی بزرگتر از قالب بریده و آن را در سوراخ ایجاد شده قرار دهید.
- در پایان ظرف مورد نظر را پر از آب کرده و شمع را بهآرامی روی آن بگذارید تا بهحالت شناور روی آب قرار گیرد. (مراقب باشید که آب روی شمع را نگیرد)
لیست کل یادداشت های این وبلاگ